De ´Ayurveda feiten´ waarover je heb gehoord: Zijn ze waar?
Mijn opleiding en ervaring met Ayurveda
Ik heb Ayurveda gestudeerd met European Institute of Vedic Studies, en het eerste jaar genaamd “Ayurvedic Practitioners Program” afgerond. In 2015, ben ik gecertificeerd als ´Ayurvedic Nutrition & Lifestyle Practitioner´. Ik werd gemotiveerd om Ayurveda te studeren nadat ik mijn beide ouders aan kanker verloor. Hoewel ik op dit moment niet als een Ayurvedisch therapeute werk, voel ik me wel gedreven om soms de kennis te delen die ik mijn opleiding heb opgedaan en ook de ervaring door het toepassen van Ayurveda in mijn eigen levensstijl. Wil je zelf ook meer leren over Ayurveda? Klik hier voor een link naar Amazon waar je boeken kunt bestellen die mijn Ayurveda leraar geschreven heeft. Of klik hier als je liever via bol.com bestelt. Ik verdien een kleine commissie op je aankoop via deze links.
De fabels over Ayurveda
Ik ben van plan om meer artikelen over Ayurveda te schrijven maar eerst wil ik graag enkele fabels uit de weg werken over deze prachtige oude gezondheidsleer uit India. Er zijn veel fabeltjes over Ayurveda en in het algemeent hebben mensen algauw een mening over iets zonder dat ze eigenlijk echt weten wat het is en de eigenlijke feiten kennen.
” The highest form of ignorance if when you reject something you don´t know anything about”
(De hoogste vorm van onwetendheid is iets af te wijzen waar je niets van weet)
– Wayne Dyer
Ayurveda vs Natuurgeneeskunde
Door mijn eigen ervaring met het praten met mensen over Ayurveda, kwam ik erachter dat mensen bepaalde algemene ideeën over Ayurveda hebben. Sommige verwarren Ayurveda ook met algemene natuurgeneeskunde als naturopathie of andere alternatieve geneeswijzen. Vooral naturopathie is over de afgelopen jaren enorm gegroeid in populariteit, maar deze alternatieve gezondheidsstroom komt lang niet altijd met Ayurveda overeen.
In Ayurveda wordt elke persoon individueel ingedeeld
Beter gezegd, vele opvattingen uit de algemene natuurgeneeskunde spreken Ayurveda soms zelf tegen. Er is een hele filosofie achter Ayurveda die bij algemene naturopathie hier niets mee van doen heeft. Ook heeft het ermee te maken dat in Ayurveda elke persoon individueel wordt ingedeeld, ik zal hier bij Fabel 10 op terugkomen. Neem aub geen uitspraken uit de algemene natuurlijke geneeskunde en verwar ze dan met Ayurveda, want ik denk dat sommige fabels uit dit artikel daar vandaan komen.
Ayurveda en de combinatie met andere alternatieve geneeswijzen
Je moet opletten om zomaar Ayurveda met andere alternatieve geneeswijzen te combineren, omdat Ayurveda een compleet systeem op zichzelf is. In sommige gevallen kunnen de twee elkaar het tegenovergestelde effect geven. De filosofie achter waarom bepaalde dingen het effect hebben op je gezondheid zoals ze dat doen, kan per systeem totaal verschillend zijn. In Ayurveda werk je met de oorzaak, niet met de gevolgen, dus het is erg belangrijk om hier rekening mee te houden. Maar zelfs bij homeopathie, die ook werkt met de achterliggende oorzaak, kan de theorie elkaar volledig tegenspreken.
Ayurveda vs Homeopathie
Zo ligt in de Homeopathie de basis in ´hetzelfde geneest hetzelfde´, oftewel ´like cures like´. Ik ben geen expert op het gebied van homeopathie, maar ik gebruik heel eenvoudig een voorbeeld waarbij je het warm hebt en dan juist iets heets drinks, met de achterliggende gedachte dat het je lichaam activeert zichzelf af te koelen. Nogmaals, ik weet niet of dit daadwerkelijk bij homeopathie zo met warmte wordt aangeraden, maar homeopathie werkt met die filosofie dat je het lichaam aanstuurt zichzelf te genezen. In Ayurveda werkt het volledig andersom. Bij Ayurveda draait alles om balans en de aanpakt helpt je juist om de balans te bereiken. Daarnaast is het misschien een gecompliceerd systeem om te leren, maar in wezen is het heel eenvoudig: als je lichaam teveel warmte in zich heeft, moet je producten opnemen met eigenschappen die verkoelend zijn voor je systeem.
Geschiedenis van Ayurveda
Voordat ik met de eerste fabel over Ayurveda begin, wil ik graag nog heel veel ingaan op de geschiedenis van Ayurveda. Ayurveda kent haar beginselen in het Vedische tijdperk, en is daarmee meer dan 40.000 jaar oud zijn. Hoe lang Ayurveda echter precies bestaat gezondheidssysteem of geneeskunde bestaat is niet helemaal duidelijk omdat de oorsprong ervan mondeling werd overgedragen. Men denkt dat de eerste teksten enkele duizenden jaren voor Christus zijn gemaakt. In de loop van de tijd zijn er binnen Ayurveda verschillende branches en teksten ontwikkeld. Mijn leraar heeft ons voornamelijk kennis bijgebracht van de oudste Ayurvedische tekst, de ´Charaka Samhita´. Mijn inzichten en kennis kunnen daarom tot op kleine hoogte verschillen van andere branches binnen Ayurveda.
Ayurveda in onze huidige samenleving
De motivatie die mijn leraar had, en waarschijnlijk nog steeds heeft, om Ayurveda te onderwijzen was om het in onze westerse samenleving aan het licht te brengen en toe te passen. Soms zijn bepaalde adviezen een beetje aangepast aan onze cultuur, omdat sommige praktijken uit het oude India doodweg gewoon niet altijd mogelijk zijn in onze huidige samenleving. Ik ben erg dankbaar voor alles wat ik heb geleerd in deze voltijdstudie. Ik kan echter geen verantwoordelijkheid nemen voor dingen die op een andere manier worden gezien of in een andere vorm worden geleerd dan wat ik hier schrijf. Deel gerust je mening met mij in de reacties hieronder als je het met bepaalde dingen niet eens bent en ik sta altijd open voor een discussie of om iets nieuws te leren. Maar nu ter zake: de 10 fabels die ik tot nu toe heb gehoord.
Ayurveda Fabel 1: “Als je een Ayurvedisch dieet aanhoudt, moet je 100% vegetarisch of zelfs veganistisch zijn”
Wat ik tijdens mijn studie heb geleerd met betrekking tot het vlees van tegenwoordig en in onze Westerse samenleving, is het volgende:
- De hoeveelheid vlees die we eten
- De kwaliteit van het vlees
De hoeveelheid vlees vanuit een Ayurvedisch perspectief
Ook al eet ik zelf geen vlees (maar dat heeft persoonlijke redenen en ik heb het nooit lekker gevonden), vermeldt Ayurveda in de tekst niet dat mensen 100% vegetarisch moeten zijn. Er staat wel dat vlees moeilijker verteerbaar is dan de meeste andere voedingsmiddelen. En omdat het moeilijker te verteren is, en als het te veel of op het verkeerde tijdstip wordt gegeten, kan het gif- of afvalstoffen in ons lichaam aanmaken (´Ama´ genoemd in de Ayurveda), waardoor, op de lange termijn ziekte kan ontstaan. Vanuit een Ayurvedisch perspectief kunnen bepaalde lichaamstypes bepaalde soorten vlees eten, zoals twee keer per week bijvoorbeeld, maar alleen voor de lunch. Omdat ons lichaam meer tijd nodig heeft om het te verteren, wordt het afgeraden om ´s avonds vlees te eten. Dit heeft te maken de verschillende stadia van onze spijsvertering en de natuurlijke ritmes van ons lichaam en wat haar functie ’s nachts zou moeten zijn.
De kwaliteit van vlees tegenwoordig: hormonen en antibiotica
Een ander aspect, en in mijn ogen een veel belangrijker aspect, is de kwaliteit van het vlees van tegenwoordig en in onze samenleving. In de ayurvedische teksten wordt vers vlees beschouwd als een dier wordt gedood en binnen enkele uren gegeten. Aangezien dit bijna onmogelijk is in onze cultuur, is het misschien een goed idee om na te denken over welke producten worden gebruikt om het vers te houden, voordat het op je bord belandt. Een mijn grootste zorg is waar het vlees vandaan komt en wat er in het dier wordt geïnjecteerd, zoals groeihormonen en antibiotica. Want dit komt simpelweg in jouw lichaam terecht en ik zou het ten zeerste aanbevelen om vlees te eten dat van biologische oorsprong is. Vooral antibiotica is zeer schadelijk voor onze darmflora en tast op de langere termijn ons immuunsysteem aan. Daarbij zal antibiotica minder effect op je hebben als je het een keer echt nodig mocht hebben. De antibiotica die aan de dieren worden gegeven, komen uiteindelijk via het vlees in jouw lichaam terecht.
Wist je dat: Het verminderen van je vleesconsumptie niet alleen een gunstig effect op jouw gezondheid heeft, maar ook de hongersnood in de wereld kan beïnvloeden?
Door je vleesconsumptie te verminderen, helpt je niet alleen je eigen lichaam gezonder te houden, maar help je ook het hongerprobleem in de wereld te verminderen. Recente studies tonen aan dat de hoeveelheid vlees die in de wereld wordt gegeten een zeer sterke invloed heeft op de rest van de honger in de wereld, vanwege de gewassen, het water en de plaats die nodig is voor de dieren waarvan uiteindelijk het vlees wordt gesneden. Dit artikel (in het Engels) is erg interessant:
Ayurveda fabel 2: “Een levensstijl gebaseerd op Ayurveda is erg gecompliceerd en kost teveel tijd”
Ik ben het ermee eens dat Ayurveda een erg ingewikkeld systeem is om te leren, vooral omdat het erg compleet en allesomvattend is. Naast anatomie en fysiologie, omvat het ook psychologie, verschillende lichaamstypes, ritmes en functies van ons lichaam, afstemmen op de natuur, werken met hun cyclus en verbinding maken met het gebied waarin je leeft en nog veel meer. Het feit dat iets tijdrovend is om te leren, betekent echter niet dat hetzelfde geldt voor het toepassen ervan op je levensstijl. Ik zou aanraden om zelf meer erover te leren of een Ayurvedische therapeut te bezoeken voordat je begint, om het juiste te doen voor je lichaamstype. Maar als je dat eenmaal begrijpt en weet wat voor jouw lichaamstype het beste is, is het niet veel meer tijdrovend dan een andere gezonde levensstijl.
In Ayurveda draait alles vooral om balans
Dit komt omdat Ayurveda in de basis eigenlijk heel eenvoudig is, ook al is het wel ingewikkeld om het te leren. Het belangrijkste in Ayurveda is om je eigen lichaam te kennen en jezelf bewust te worden van je lichaamstype. Je kennis wordt ook vergroot door de ervaring ervan en waarbij je leert welke kwaliteiten onszelf uit balans halen en welke eigenschappen we juist in ons lichaam, geest en ziel kunnen stoppen zodat ze bijdragen aan de balans van het totale systeem. Je werkt met de natuur zelf en je hoeft niet de hele filosofie erachter te kennen om resultaat te zien. Als je echter een Ayurvedische therapeut raadpleegt, raad ik je aan om iemand te raadplegen die getraind is in de gehele achtergrond, inclusief Samkhya Dharshana. Tegenwoordig kunnen mensen in een handomdraai overal voor gecertificeerd worden en ik betwijfel of iemand die in een maand Ayurveda heeft geleerd daadwerkelijk weet hij of zij doet. Zoek iemand met de juiste ethiek.
Belangrijk dat je jouw lichaamstype, of Dosha, kent
Zodra je eenmaal je eigen lichaamstype en de basis van Ayurveda begrijpt of het advies van iemand die dat doet volgt, kun je het zo ingewikkeld maken en er zoveel tijd aan besteden als je zelf wilt. Je hoeft niet persé een enorme selectie kruiden en specerijen in je keukenkast te hebben en je hoeft ook niet voor elke maaltijd uren in de keuken te staan. Maar als je dat leuk vindt, dan kan dat natuurlijk. Een leuke eigenschap van Ayurveda is dat je het zoveel mogelijk aan je levensstijl toe kunt passen zoals je zelf wilt en hoe ver je er zelf in wilt gaan.
Vanuit een Ayurvedisch perspectief kan bijna alles als een medicijn worden gebruikt
Als je gemberthee drinkt om je spijsvertering wat te stimuleren of je warmende kruiden aan je eten toevoegt als het koud is, dan gebruik je al Ayurveda. Het is aan jou hoe graag je je levensstijl wilt veranderen, want uiteindelijk zijn we allemaal verantwoordelijk voor onze eigen gezondheid. Ook is het zo dat, vanuit een Ayurvedisch perspectief, je bijna alles als medicijn kunt gebruiken, als je eenmaal de basis begrijpt en de kwaliteiten van je eten en activiteiten kent. Als je weet welke kwaliteiten in jouw systeem te hoog zijn geworden, kun je ze in balans brengen door voedingsstoffen in te nemen of activiteiten te ondernemen die deze weer naar beneden halen.
Ayurveda fabel 3: “Als je Ayurveda serieus neemt, moet je streng als één of andere guru gaan leven met meditatie en rare mantras”.
Een doel van Ayurveda is happiness
Dit is alleen, maar echt alleen maar waar, als je graag als één of andere guru wilt gaan leven. Ik heb periodes in mijn leven meegemaakt dat ik tegen mezelf zei dat ik super streng moest zijn, ik mediteerde voluit, dronk geen alcohol en at alleen gezond voedsel. Het duurde echter niet erg lang en het maakte me ook niet erg gelukkig omdat ik dan te geïsoleerd raakte. Ayurveda wil dat we gelukkig zijn en het stimuleert om ons in te balans te houden. Het raadt aan activiteiten te ondernemen en voor een voedselinname te kiezen die het welzijn van ons lichaam en geest bevorderen. In Ayurveda draait bijna alles om balans.
En alles draait om balans in Ayurveda
Uiteraard blijf gematigd met dingen, Ayurveda raadt het af om koffie of alcohol dagelijks te drinken. Maar opnieuw is dit weer aan iedereen wat we hier zelf mee doen. En ga je een keer een avondje op stap, dan kun je dat weer balanceren in de dagen die volgen. Af en toe ontgiften kan een goede zaak zijn, maar doe het op een verantwoordelijke manier, in het juiste seizoen en tijdelijk. Op eigen houtje gaan ´detoxen´ op een willekeurige manier of ineens aan een streng dieet beginnen waar je honger van krijgt, wordt echt niet door Ayurveda aangeraden.
De striktheid van het dieet in Ayurveda
Mocht je serieuzer willen worden met Ayurveda, dan deel ik wat ik in mijn cursus heb geleerd door het toe te passen op onze westerse levensstijl. Over het algemeen adviseerde mijn leraar om voor een Ayurvedische levensstijl de diëten van Ayurveda te volgen voor ongeveer 15 of 16 van de 21 maaltijden die je in een week hebt. Dit betekent dat je ervoor kunt kiezen om in het weekend te doen wat je wilt of elke lunch op het werk, bijvoorbeeld op weekdagen. Te streng zijn duurt meestal niet zo lang, dus het is beter om iets te doen op een manier die het duurzaam maakt dan superstreng te zijn, maar het maar een paar weken vol te houden. Klik hier voor een link naar Amazone waar je een boek, geschreven door mijn leraar Ayurveda, kunt bestellen over Ayurveda en nutritie. Of klik hier voor een boek over de voeding in Ayurveda op bol.com. Bij beide links ontvang ik een kleine commissie op je aankoop.
Meditaties en mantras in ayurveda
Meditatie en mantra’s kunnen nuttig zijn voor je psychologische en spirituele gezondheid, maar zijn helemaal geen ´must´. In de teksten van Ayurveda staat dat gezondheid een samenhang is tussen lichaam, geest en ziel. Maar je kunt nemen wat je wilt van Ayurveda. Het grootste deel dat ik heb gestudeerd was nutritie, omdat Ayurveda zegt dat eigenlijk alle ziekten op de één of andere manier hun oorsprong in het spijsverteringsstelsel hebben. Alles wat ons lichaam binnenkomt, hetzij door onze geest en zintuigen, maar vooral door voedsel, heeft invloed op ons welzijn.
Zelfs de Westerse wetenschap bevestigt nu de effectiviteit van mindfulness
Daarnaast zijn er veel westerse psychologen die tegenwoordig bevestigen dat ademhalingsoefeningen en mindfulness erg effectief kunnen zijn bij burn outs of anxiety problemen als angststoornissen. En daar is in de afgelopen jaren ook onderzoek naar gedaan. Ook wordt er steeds onderzoek gedaan naar opgeslagen en vastgehouden emoties in ons lichaam, in bepaalde lichaamsdelen en welk effect dat heeft op onze fysieke gezondheid. In Ayurveda hangt dit ook allemaal samen.
Ayurveda Fabel 4: “Ayurveda is in competitie met westerse geneeskunde en medicijnen”
Veel mensen weten niet wat Ayurveda eigenlijk is en ik zal binnenkort een artikel schrijven om deze geweldige oude gezondheidswetenschap uit India te introduceren. Maar door de verdere geschiedenis heen hebben veel geneeswijzen hun oorsprong, of een deel van hun oorsprong, in Ayurveda, waaronder de Egyptische, Griekse, Romeinen, Tibetaanse, Chinese en zelfs westerse geneeskunde. In wezen werken we allemaal met hetzelfde doel: een gezond lichaam.
Ayurveda werkt met de oorzaak in plaats van de symptomen
Een groot verschil tussen de Ayurveda en de westerse geneeskunde is tegenwoordig dat Ayurveda werkt met de oorzaak in plaats van met het aanpakken van de symptomen. Met andere woorden, Ayurveda stimuleert om je levensstijl te veranderen om de balans in je systeem terug te brengen om ziekte te voorkomen, terwijl de westerse geneeskunde de symptomen meestal probeert te bestrijden. Vanuit een ayurvedisch perspectief komen de symptomen terug of manifesteren ze zich elders in ons lichaam, als we de oorzaak niet behandelen.
Ayurveda en een gezonde, gebalanceerde levensstijl kunnen onze gezondheid flink verbeteren
Mijn leraar heeft altijd benadrukt om geen enkel westers medicijn weg te nemen, tenzij de westerse arts van de patiënt dat heeft gezegd. We zijn niet opgeleid om dokter te zijn, maar om therapeut te zijn. Het gaat erom een levensstijl te creëren die onze gezondheid ondersteunt, niet om een ziekte te bestrijden. Maar ook al zeg ik dit, ik weet ook dat er veel situaties zijn waarin mensen een Ayurvedische levensstijl begonnen te volgen waarbij na verloop van tijd een ernstige ziekte verdween en hun westerse arts hen stopte met het voorschrijven van medicijnen waarmee ze eerder wel moesten leven. Houd er rekening mee dat het even duurt voordat je lichaam weer helemaal in balans is om zichzelf te genezen.
Gezondheidsfabel 5: “Je moet suiker laten en kunt geen gewone melk of alcohol meer drinken als een ayurvedisch dieet volg.”
Ok, dit zijn interessante uitspraken die ik meermaals heb gehoord en ik split ze graag op. Ook hier wil ik nogmaals benadrukken dat Ayurveda met verschillende lichaamstypes werkt en dat er eigenlijk maar heel weinig ‘algemene aanbevelingen’ zijn voor producten. Ik denk dat de meeste van deze uitspraken voortkomen uit het veganisme, vooral de koemelk. Maar ook de andere producten worden volgens veel natuurlijke levenswijzen van vandaag als schadelijk voor onze gezondheid beschouwd.
Suiker & zoetigheid in ayurveda
De ayurvedische teksten zeggen dat het belangrijk is om een totaliteit van onze smaken te gebruiken. Bepaalde smaken zijn beter voor specifieke lichaamstypes dan andere, en kunnen daarom in kleinere of grotere hoeveelheden worden gebruikt, maar de aanbeveling is om alle smaken in onze voeding te gebruiken. Dus het volledig verbieden van dingen met een zoete smaak uit ons dieet, wordt nooit aanbevolen in Ayurveda. Witte suiker heeft echter totaal geen voedingswaarde. Naar mijn persoonlijke mening is het ook verslavend en schadelijk voor je gezondheid.
Ongeraffineerde suiker, zoetstoffen en chocolade
Maar natuurlijke suiker kan vanuit ayurvedisch perspectief zeer voedzaam en heilzaam zijn voor bepaalde lichaamstypes. Vooral rauwe, ongeraffineerde suiker en rietsuiker. ‘Dieetproducten’ waarbij suiker wordt vervangen door kunstmatige zoetstoffen kunnen ook schadelijk zijn omdat ons lichaam deze dingen niet herkent en niet goed kan verteren, waardoor er weer gifstoffen in ons systeem ontstaan. Chocolade kan goed voor ons zijn, niet degene die veel witte suiker en andere kunstmatige producten bevatten om het te bewaren, maar rauwe, biologische chocolade kan bepaalde gezondheidsvoordelen hebben. Bestel je biologische chocolade hier op Amazon.nl. Of klik op de advertentie hieronder als je liever op bol.com bestelt. Ik verdien een kleine commissie op je aankoop via de link naar Amazon als via de link naar bol.com
Problemen met koemelk: antibiotica & hormonen
Koemelk kan zeer gunstig zijn voor bepaalde lichaamstypes en mag niet worden verboden zoals het tegenwoordig is, maar we moeten rekening houden met de kwaliteit van de melk. Het probleem met koemelk vandaag de dag is vergelijkbaar met de problemen die ik noemde met betrekking tot vlees. Veel dieren worden geïnjecteerd met antibiotica en groeihormonen, die in de melk terecht komen en uiteindelijk in je lichaam.
Hoe melk houdbaar wordt gemaakt
Maar een ander, nog groter probleem met koemelk is dat het wordt bewerkt om het langer houdbaar te maken, meestal met verwarmingstechnieken zoals pasteurisatie. Deze methoden maken de enzymen in de melk inactief die ons lichaam nodig heeft om het goed te verteren. Nogmaals, als je lichaam het niet goed kan verteren, zal het gifstoffen in ons systeem aanmaken. Dat zijn tegenwoordig de grootste problemen met koemelk. Als koemelk biologisch en vers is, kan het een zeer voedzaam ingrediënt zijn in onze voeding.
Alcohol in Ayurveda
Omdat fermentatie wordt gebruikt om alcohol te produceren, heeft dit een invloed in de latere stadia van de spijsvertering. Daarom kunnen, bij een regelmatig of veelvuldige consumptie van alcohol, gifstoffen in ons systeem ontstaan. Aan de andere kant kan één glas wijn bij een maaltijd voor sommige lichaamstypes de spijsvertering stimuleren of ondersteunen en soms ook weer gunstig zijn onder de juiste omstandigheden.
Onthoud: alles draait om balans en gebruik je gezond verstand
Ayurveda wil dat je gelukkig bent in je leven, dus het draait allemaal om balans. Het is natuurlijk niet aan te raden om elke dag of in grote hoeveelheden alcohol te drinken, zoals we waarschijnlijk allemaal wel weten. Maar we zijn mensen en als we op een avond een feestje hebben, kunnen we er maar beter van genieten en het de volgende dag (en) in evenwicht brengen. Houd bij alle bovenstaande producten rekening met je eigen gezond verstand en als iets niet goed wordt verteerd, probeer dan de inname ervan te verminderen en probeer het niet regelmatig in te nemen om te voorkomen dat gifstoffen zich ophopen in je systeem.
Ayurveda fabel 6: “Als je een Ayurvedische levensstijl aanhoudt, moet je regelmatig naar de yogales.”
Verrassend genoeg, gebaseerd op wat ik heb geleerd, is het niet waar dat je regelmatig yogalessen moet volgen. Het is waar dat de oorsprong van yoga, zoals Ayurveda, uit dezelfde kennis komt, de Veda’s. Ook zegt de Caraka Samhita dat yoga nuttig is om de geest in evenwicht te brengen en onze perceptie te veranderen, om reëler te worden. Het verwijst echter vooral naar Raja Yoga, die eerder op de geest dan op het lichaam is gericht.
Samkhya & de hindoeïstische filosofie
Het probleem wordt eigenlijk het woord ‘Yoga’ en hoe we daar tegenwoordig mee omgaan omdat het in mijn ogen vrij commercieel is geworden. Er zijn veel verschillende stromingen binnen Yoga en sommige ervan, zoals Hatha Yoga, zijn gericht op het lichaam of de lichaam-geest-eenheid. De yogafilosofie komt van de Samkhya waarin de focus van yoga op de geest lag. Als we kijken naar enkele ayurvedische therapieën, kan yoga, zoals dat tegenwoordig in groepsverband wordt uitgevoerd, zelfs schadelijk zijn voor de gezondheid van bepaalde lichaamstypes, afhankelijk van de intensiteit en tijdsduur van de lessen.
Waarom yoga traditioneel niet in groepsverband werd onderwezen
Naast het lichaamstype, moeten het dieet en het klimaat worden overwogen bij het kiezen van welke asana’s (houdingen) daadwerkelijk de gezondheid verbeteren. Traditioneel komen de fysieke asana’s uit de Ayurveda. Maar Ayurveda werkt met bepaalde lichaamstypes en verschillende lichaamstypes hebben verschillende oefeningen, snelheid en duur van oefeningen nodig. Daarom is het niet aan te raden om dezelfde Yoga asana’s te doen in een groep met verschillende lichaamstypes. In het traditionele India werd yoga niet in groepslessen gegeven.
Houd rekening met je lichaamstype, of Dosha
Persoonlijk zeg ik niet dat je niet kunt profiteren van een yogales. Ik denk dat het een geweldige activiteit kan zijn voor je lichaam, geest en ziel. Maar wees voorzichtig als je het regelmatig op lange termijn doet, terwijl je jezelf niet bewust bent van het effect van de relatie tussen zaken als je dieet, directe omgeving en jouw lichaamstype (ook wel dosha genaamd). Kijkend naar de informatie uit de Ayurvedische teksten, wordt het niet aangeraden om yoga in groepslessen te beoefenen als ze dezelfde oefeningen en ritmes aan alle mensen in dezelfde groep leren.
Kies voor een yoga lerares of leraar die bekend is met de Samkhya filosofie
Daarnaast zou ik willen aanmoedigen om yoga te doen met een leraar die de filosofie en Samkhya heeft bestudeerd, en nog beter een Ayurvedische achtergrond heeft. Gebruik het als een manier om je geest en ziel in balans te brengen in plaats van eraan deel te nemen als een soort van sportles. Een goede ayurveda-therapeut kan je ook adviseren welke oefeningen je zelf kunt doen. Klik hier voor een goed boek over Samkhya op Amazon, geschreven door mijn leraar Ayurveda. Het is een erg interessant boek wat ook gericht is op psychologie. Hetzelfde boek, met de titel ´de psychologie en transformatie in Yoga´, kun je hier bestellen op bol.com. Ik verdien een kleine commissie op je aankoop via bovenstaande links.
Ayurveda fabel 7: “Ayurvedisch eten komt uit India en is altijd heet en pittig!”
Teveel pittig eten kan juist onbalans veroorzaken
Zoals ik al zei in mythe 3, wordt het in Ayurveda aanbevolen om al onze smaken te gebruiken in ons dagelijkse voedsel. Pittig eten, vooral met hete componenten zoals chili, zouden altijd met mate gebruikt moeten worden. Verwarmende elementen kunnen goed zijn voor bepaalde lichaamstypes in Ayurveda, maar we streven nog steeds naar balans. Dus om dagelijks warm en pittig eten te eten, wordt vrijwel nooit aanbevolen. Vooral voor de lichaamstypes die al een hoger ´vuur´-gehalte in het lichaam hebben (pita) en de neiging hebben om een hoger ‘spijsverteringsvuur´ te hebben, kan pittig eten hier juist een onbalans veroorzaken doordat het te veel warmte in het lichaam (en geest) creëert en onze spijsvertering daardoor te snel wordt waardoor voedingsstoffen niet goed opgenomen worden.
Kies voor variatie in je maaltijden
Specifieke kruiden worden gebruikt voor verschillende maaltijden, onevenwichtigheden en lichaamstypes. Het wordt ook aanbevolen om een verscheidenheid aan voedsel te eten in plaats van vast te houden aan één soort voedsel of om elke dag bijvoorbeeld curry te eten. Ik zou zeggen dat Ayurveda eerder compleet of totaal in smaak is dan heet van smaak. Ayurveda en curry’s hebben misschien allebei hun oorsprong in India, maar dat betekent niet dat ze hetzelfde zijn.
Ayurveda fabel 8: “Ayurveda is alleen gericht op schoonheid en massages”
Beauty of schoonheid in Ayurveda
Ayurveda is een zeer compleet systeem en is afkomstig van de Vedics. Het Ayurvedische geneeskundesysteem is verdeeld in 8 takken, waarvan er één werkt met verjonging. Soms wordt Ayurveda gepromoot als een natuurlijke schoonheids- en massagetherapie, wat naar mijn mening niet correct is. Er zijn veel Ayurvedische producten met betrekking tot huidverzorging op de markt, wat misschien goed voor je is, maar ik kan het niet zeggen.
Mijn advies: Werk vanuit de binnenkant in plaats van de buitenkant
Verrassend genoeg heb ik daar in mijn studie geen theorie over gehad en als je levensstijl, en vooral je dieet, in evenwicht is volgens je lichaamstype, zul je ook een gebalanceerde huid hebben. Als je je schoonheid op een Ayurvedische manier wilt verbeteren, werk ik persoonlijk liever met de binnenkant dan met de buitenkant. Ik geloof dat alle schoonheid van binnenuit komt, en niet alleen van het voedsel dat we eten, maar ook van de gedachten die we denken en de dingen die we doen …!
Massages in Ayurveda
Wat ik uit de teksten heb geleerd, is dat dagelijkse auto-massages zeer gunstig kunnen zijn voor je gezondheid en vaak worden aanbevolen voor je levensstijl, maar het is er maar een onderdeeltje van de Ayurvedische levensstijl. Zoals ik al eerder zei, voeding heeft een veel sterkere invloed en mijn studie was dan ook voor zo´n 80% gericht op nutritie. Er worden ook verschillende soorten oliën aanbevolen voor de verschillende lichaamstypes, dus ik raad niet aan om naar een willekeurige massagesalon te gaan voor een ‘Ayurvedische behandeling’, tenzij de massagetherapeut daadwerkelijk getraind is in Ayurveda en dat hij/zij de tijd neemt om je lichaamstype te analyseren.
Fabel 9: “Als je gewicht wilt verliezen moet je meerdere kleinere maaltijden per dag nemen…”
Dit is een absolute ´nee´ vanuit een Ayurvedisch perspectief en het spreekt de teksten volledig tegen. Het is misschien een manier om je metabolisme of spijsvertering te versnellen om af te vallen, maar het zal naar mijn mening op lange termijn zonder twijfel schadelijk zijn voor je gezondheid.
Ayurveda werkt met de cyclussen van de natuur
Ayurveda werkt met de cyclus van de natuur en het afstemmen van onze cyclus daarop. Als we tegen deze cyclus ingaan, gooien we het ritme van onze eigen spijsvertering totaal door de war, inclusief de latere stadium van onze voedselvertering wat op langere termijn echt onze organen en weefsel negatief kan gaan beïnvloeden. Het zal op de eerste plaats de opname van voedingstoffen veroorzaken en op de langere termijn gifstoffen in je lichaam achterlaten en dit kan allebei ziektes veroorzaken.
Ritme is erg belangrijk in Ayurveda
Om precies uit te leggen hoe deze ritmes en de cyclus van de natuur ons systeem beïnvloedt zal ik de complexe systemen uit mijn studie moeten gaan uitleggen en dat is te lang voor dit artikel. Vraag het maar aan enig ayurveda-therapeut en je krijgt hetzelfde antwoord. Ritme en het volgen van een dieet met 3 maaltijden per dag, is erg belangrijk in Ayurveda en in slechts enkele zeldzame gevallen wordt hiervan afgeweken.
Wil je heel dun of juist gezond zijn?
Een vraag om voor jezelf te overwegen is: wil je mager of gezond zijn? In onze cultuur is een veel voorkomend probleem mensen met overgewicht, en een ayurvedisch dieet kan je zeker helpen om op langere termijn af te vallen. Maar er zijn geen ´snelle trucjes´ als je gezond wilt zijn. Een ander probleem in onze cultuur is dat de mode-industrie superdun als mooi modelleert met een verkeerd voorbeeld om naar te streven. Vanuit ayurvedisch perspectief is te dun zijn niet erg gezond. We hebben zelfs een kleine hoeveelheid lichaamsvet nodig om ons systeem te ´smeren´ en gezond te blijven.
Gezondheidsfabel 10: “Groente of fruit ´X´ of het innemen van een bepaald kruid is goed voor iedereen!”
Ayurveda classificeert niet vaak iets in het algemeen als gezond
In Ayurveda is het niet erg voorkomend om iets (een bepaald voedsel of bepaalde activiteit) in het algemeen als goed of slecht te classificeren. Tegenwoordig kun je veel adviezen lezen waarin staat dat een ananas hier goed voor is en citroensap daar goed voor is. We moeten heel voorzichtig zijn met dit soort adviezen, omdat het voor de één goed kan zijn, maar schadelijk voor de ander. Het klopt natuurlijk dat specifieke groenten en fruit hun eigen voedingswaarden bevatten met bepaalde nutrities en vitamines. Maar ik zal kort uitleggen waarom we voorzichtig moeten zijn met algemeen vermelde gezondheidsadviezen zoals hierboven.
Verschillende lichaamstypen hebben verschillende capaciteit in digestie
Binnen Ayurveda wordt elke persoon ingedeeld naar een specifiek lichaamstype of een bepaalde mix van specifieke lichaamstypes. Kortom, het kijkt naar bepaalde lichaamskenmerken, eigenschappen in de spijsvertering, dingen als huidtype, de vorm van het lichaam en psychologische eigenschappen spelen daarin ook een rol. Eén van de belangrijkste kenmerken van het lichaamstype is hoe hun spijsvertering werkt en dat is de reden waarom we in Ayurveda zelfs naar je tong kijken of je vragen om te beschrijven hoe je ontlasting eruit ziet. Verschillende lichaamstypes hebben een ander ritme en verteringscapaciteit waarmee rekening moet worden gehouden.
Werk met je lichaamstype, of Dosha, om in balans te blijven
Maar dat is het niet alleen. Een mix van bepaalde eigenschappen (bijvoorbeeld warm / koud, zwaar / licht, olieachtig / droog, snel / langzaam enz.) bepaalt het bepaalde lichaamstype (Dosha genoemd in Ayurveda). Het is één van de belangrijkste dingen in Ayurveda om je lichaamstype te kennen en de onbalans in jouw lichaamstype. Het op deze manier met de balans in je eigen lichaamstype werken, helpt het te ondersteunen en te voorkomen dat een Dosha te hoog wordt in je systeem, waardoor er onbalans ontstaat. Dit is de reden waarom een bepaald dieet dat qua soort en hoeveelheid voedsel en kruiden goed kan zijn voor de één, maar schadelijk is voor de ander.
Het belang van onze verbinding met de seizoenen en je omgeving
Een ander punt om op te letten is of het voedsel dat je gaat eten in je seizoen en uit je omgeving is. Wees voorzichtig met uitspraken als ‘papaja’s zijn gezond’, omdat ze misschien kijken naar de voedzame componenten die ze bevatten, maar als ons spijsverteringsstelsel ze niet kan opnemen of ze niet goed kan assimileren, heeft het misschien geen voordeel voor je.
Enzymen om je voedsel te verteren
Als je in Canada woont en het nu winter is, is een geïmporteerde papaja uit Mexico misschien niet zo goed. Simpelweg omdat we niet over de juiste enzymen beschikken om het fruit te verteren, omdat het totaal buiten het seizoen en buiten ons gebied is. En als je lichaam niet de juiste enzymen bevat, beïnvloedt het zonder twijfel de spijsvertering. We zijn verweven met de natuur, met haar cycli en hoe ze ons omringt. Houd daar dus rekening mee.
Heroverweeg voordat je Ayurveda beoordeelt…
Ik hoop dat je nu een beter begrip hebt van Ayurveda en waarom bepaalde mythen over Ayurveda niet waar zijn. Nogmaals, ik herhaal in dit artikel enkel wat ik in mijn studie heb geleerd en wat ik door mijn eigen ervaring daarin ondervonden heb. Voor mij is het allemaal zo logisch en heeft het me goede resultaten opgeleverd, daarom wil het graag delen met anderen die in Ayurveda geïnteresseerd zijn. Probeer de dingen die je op een andere manier ziet of op een andere manier hebt geleerd niet te beoordelen, aangezien ik er sterk van overtuigd ben dat ‘één manier’ niet bestaat.
Mijn advies: ben niet te streng voor jezelf
Ik moedig ook aan om te doen waar je je goed bij voelt, in plaats van een strikt Ayurvedisch dieet te volgen. Ik heb al een paar keer geprobeerd super streng te zijn, maar in de eerste plaats duurde het niet lang en ten tweede handelde ik puur uit angst om een ziekte te krijgen als ik het dieet niet volgde. Uit mijn ervaring werkt het gewoon niet als we dingen uit angst doen. Luister naar je eigen gevoel en eet je iets wat niet wordt aanbevolen, geniet ervan in plaats van je er schuldig over te voelen. Toen ik het mezelf gemakkelijker maakte, begon ik automatisch bewuster te eten en sindsdien voel ik me veel gelukkiger.
Tip als je worstelt met het verliezen van dierbaren aan kanker
Ik raakte gemotiveerd om Ayurveda te studeren nadat ik mijn beide ouders aan kanker heb verloren, nog voor mijn 30e verjaardag. Ik verloor ook nog vrij veel andere naaste mensen aan kanker, zoals de meeste mensen tegenwoordig doen. Als je geïnteresseerd bent in het lezen van mijn ervaring in het omgaan met dit verlies en de innerlijke zoektocht die ik ben aangegaan, vind je het misschien leuk om mijn boek te lezen. Ik begon een zoektocht na en tijdens mijn verlies wat resulteerde in het werken en reizen over de hele wereld voor meer dan 14 jaar. Maar ik heb me ook vooral op spiritueel niveau erg verdiept en na lang gezocht te hebben ben ik eigenlijk heel gelukkig met een vrij simpel leven. Ik ben er nu van overtuigd dat elke crisis de mogelijkheid tot een positieve transformatie met zich meebrengt. Klik hier om meer te lezen over het boek ´Safety Stop´, dat ik momenteel nog aan het schrijven ben.
Twijfels over Ayurveda?
Heb je twijfels over Ayurveda of zit je met een opvatting waarvan je niet zeker weet of het waar is of slechts een mythe? Laat het me weten, dan kan ik misschien wat opheldering geven over je vraag of een discussie openen. Een grote dank aan Unsplash voor het verstrekken van alle foto’s in dit artikel en aan mijn leraar Atreya Smith voor het zeer professioneel, behulpzaam en geduldig zijn tijdens en na mijn studie en voor het beschikbaar stellen van deze studie aan ons buiten India.
Wil je zelf aan de slag met boeken over Ayurveda en leren over een gezonde levensstijl?
Wil je zelf ook meer leren over Ayurveda en je meer verdiepen in de theory an Ayurveda? Misschien wil je wat van de Ayurvedische levensstijl aan je eigen leven toevoegen? Klik hier voor een link naar Amazon waar je boeken kunt bestellen die mijn Ayurveda leraar, Atreya, geschreven heeft. Of klik hier als je liever via bol.com bestelt. Ik verdien een kleine commissie op je aankoop via deze links. Mijn leraar heeft jarenlang in India gewoond en een eigen Ayurvedische praktijk in Zwistersland.
*Als een associate van bol.com en Amazon verdien ik op in aanmerking komende aankopen.